OPINIE
Europa moet veel slagvaardiger worden om de problemen van deze tijd het hoofd te bieden. Er liggen in de EU vier uitdagingen van formaat en die verdienen een minister van Europese Zaken, stelt, Jan Schoonis.
De Nederlandse overheid moet zich hard durven maken voor een slagvaardig Europa. Zonder Europese Unie dreigen Europese landen te eindigen als (digitale) koloniën van wereldmachten als de Verenigde Staten en China. Hiervoor zijn hervormingen nodig.
We zijn het aan toekomstige generaties verplicht om samen te werken
Aan de hand van enkele voorbeelden kunnen we zien waarom een slagvaardiger Europa nú nodig is. Dat het in Europa bijvoorbeeld digitaal nu niet goed is geregeld, is een understatement. Amerikaanse techbedrijven hebben een te grote invloed op ons leven en genieten ondertussen van belastingvoordelen. Grootmachten VS en China kopen onze innovaties op. En cyberaanvallen uit China en Rusland zijn aan de orde van de dag. Afzonderlijk zijn de Europese landen nu al niet meer in staat de digitale markt te regelen. Gezamenlijk kunnen we dat wel.
Ten tweede heeft Europa nog altijd geen antwoord op de schrijnende situatie waarin vluchtelingen verkeren aan de zuidgrenzen. En dat voor een continent dat menselijkheid zo hoog in het vaandel heeft. De Middellandse Zee is nu de begraafplaats van de Europese waarden. Dat móet anders. De hete aardappel doorschuiven naar volgende generaties is geen optie. Daarom moeten we mensen uit hun uitzichtloze situaties helpen. Daarbij horen heldere Europese regels en samenwerkingen met andere regio’s.
Als derde is harde Europese actie nodig om de klimaatdoelstellingen van Parijs te halen. De energie- en voedseltransitie gaat nu veel te langzaam. Multinationals als Shell zijn verantwoordelijk voor meer dan de helft van de CO2-uitstoot. Zij moeten onder druk van Europa sneller transformeren naar een duurzaam energiebedrijf.
Het is ook al lange tijd duidelijk dat de huidige vlees- en zuivelconsumptie niet is vol te houden voor onze aarde. Daarom moet Europees geld dat nu nog in klassieke landbouwvormen wordt gepompt gaan naar boeren die innoveren om de intensieve landbouw te verduurzamen.
Het laatste voorbeeld: de Europese democratie. De EU hééft nu geen goed functionerende democratie. De macht ligt nu nog in handen van de leiders van de lidstaten. Het Europees parlement moet daarom een actievere functie krijgen. De Europese Raad moet daarvoor wel bevoegdheden durven overdragen. Zonder Europa lossen we de grote problemen niet op, en krijgen we juist minder Nederlandse soevereiniteit.
We zijn het toekomstige generaties, voor wie de urgentie veel hoger is, verplicht om samen te werken. Het is daarom de hoogste tijd dat de Nederlandse politiek opstaat voor een Europa dat nu weet door te pakken. Een goede eerste stap voor deze ambitieuze agenda is het aanstellen van een minister voor Europese Zaken.
Jan Schoonis is bedrijfskundige, mede-oprichter en voorzitter D66 Frankrijk en als ondernemer slaat hij bruggen tussen Fransen en Nederlanders in de start-upsector.
