GRONINGEN – De sfeer van het boerenprotest in Groningen wordt steeds grimmiger. Enkele boeren hebben met een trekker de voordeur van het provinciehuis eruit gereden.
Daarna probeerden de boeren het gebouw binnen te dringen, maar werden hierbij tegengehouden door de Mobiele Eenheid. Woordvoerder van de boeren, Ate Kuipers, laat aan Telegraaf-verslaggever André Spaansen weten: „We blijven we gaan desnoods meer trekkers halen. We blijven totdat het geregeld is.”
Eerder op de middag werden de agenten al belaagd met stro.
De acties van de boeren hebben in andere provincies steeds meer succes. Friesland besloot vorige week als eerste het nieuwe systeem nog voor de invoering los te laten. Drenthe en Overijssel volgden maandag. Gelderland trekt het beleid formeel volgende week in, omdat het provinciebestuur deze week vakantie heeft. Ook in Utrecht wordt fel geprotesteerd, daar hebben de boeren alle in- en uitgangen van het provinciehuis geblokkeerd.
Kort samengevat kwam het besluit dat de provincies vorige week namen erop neer om weer natuurvergunningen af te geven, maar alleen voor activiteiten die niet leiden tot meer stikstofbelasting voor de omgeving. Een aanvrager moet aantonen dat een project niet leidt tot meer stikstof in natuurgebieden. Te hoge concentraties stikstofverbindingen, zoals ammoniak van de landbouw en stikstofoxiden van wegverkeer en industrie, kunnen schade aan de natuur veroorzaken.
Wie een vergunning wil, moet de stikstofuitstoot beperken of zorgen dat de uitstoot van een andere bron daalt. Aan dat laatste, het zogeheten extern salderen, zitten echter veel haken en ogen. Zo mag het van de wet niet met varkensrechten, pluimveerechten of fosfaatrechten.
De boeren zijn boos, omdat zij hun ruimte voor toekomstige uitbreiding door de nieuwe regels ingeperkt zien. Het mag volgens boerenorganisaties ook niet zo zijn dat andere sectoren, zoals de bouw, voorrang krijgen bij het verdelen van de schaarse ’stikstofruimte’. Als boeren niet mogen uitbreiden terwijl ze daar op papier wel recht op hadden, staat dat volgens hen gelijk aan diefstal.
Nieuw stikstofbeleid is noodzakelijk, omdat de Raad van State in mei bepaalde dat de manier waarop de overheid hiermee omging in strijd was met Europese natuurwetgeving. Het hele stikstofsysteem was ineens ongeldig, met grote gevolgen. Duizenden projecten konden ineens niet meer doorgaan, van uitbreiding van veehouderijen tot de bouw van hele woonwijken.
In meerdere provincies togen boze boeren maandag naar diverse provinciehuizen in het land, waaronder die in Arnhem, Zwolle, Utrecht en Den Haag. Vrijdag protesteerden boeren al bij provinciehuizen in Noord-Brabant en Friesland.
Files op snelweg
Enkele honderden demonstrerende boeren met tractoren veroorzaakten op de snelweg A7 tussen Winschoten en Groningen een kilometerslange file. De colonne ging naar het provinciehuis in Groningen, waar de boeren protesteren tegen het stikstofbeleid.
In Assen verzamelden 700 boeren zich bij het TT Circuit. Daardoor ontstond op snelweg A37 een file van 10 kilometer lang. Ook op de A28 ontstond een file door landbouwvoertuigen . Van daaruit trekt de colonne naar het Drentse provinciehuis. Ook in andere provinciehoofdsteden wordt maandag verkeersoverlast verwacht door colonnes van trekkers.
Boeren rijden over de A28 naar het verzamelpunt op het veld naast het TT-circuit in Assen
Rijkswaterstaat waarschuwt voor vertraging op de snelwegen naar de ’proteststeden. Ook in de steden zelf wordt overlast verwacht.
Landbouworganisatie LTO Noord riep haar 14.000 leden vorige week op te protesteren om de provinciale beleidsregels over stikstof van tafel te krijgen.
Play Video
Andere locatie dan RIVM
Boeren zien af van hun plan om actie te gaan voeren voor het gebouw van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in Bilthoven. De gemeente De Bilt meldt dat „in goed overleg” met actiegroep Farmers Defence Force (FDF) is afgesproken dat de boeren woensdag met hun tractoren naar het sportpark aan de rand van Bilthoven gaan.
„Het is een heel krappe bedoening bij het RIVM”, legt een woordvoerder van de gemeente uit. Bovendien is het belangrijk dat het RIVM permanent goed bereikbaar is. Er liggen bijvoorbeeld vaccins en geneesmiddelen opgeslagen die snel nodig kunnen zijn en er staan voertuigen van de milieuongevallendienst, die gevaarlijke stoffen meet bij branden.
De boeren hebben begrip voor de verplaatsing. „We zijn er niet op uit om herrie te schoppen”, zegt Micha Bouwer van FDF. Op de website van de actiegroep stond maandag nog een oproep om naar het RIVM-gebouw te komen. Dat wordt aangepast, zegt Bouwer.