Het is veilig om te stellen dat overdadige suikerconsumptie een eng fenomeen is, zo niet een epidemie. Het lijkt erop dat je niet naar een voedingsetiket kunt kijken zonder dat je om de oren word geslagen met verschillende vormen van suikers.
Konden we maar minder suiker eten, dan konden we misschien voorkombare ziektes zoals diabetes en (morbide) overgewicht de loef afsteken. Was er maar een natuurlijke, gezonde zoetstof beschikbaar voor dagelijkse consumptie.
Hey daar, stevia!
Stevia, het kwam het eerst voor in gezondheidswinkels, daarna in supermarkten. Langzaam maar zeker drong het tot gezondheids-sceptici door: in stevia hadden we inderdaad een bron van natuurlijke, gezonde en calorie-vrije zoetstoffen gevonden.
Het leek te goed om waar te zijn. Ik geloofde de hype. Ik wílde geloven dat deze zoetstof, een vermeend gift van god, wonderen verrichtte.
Dat is het moment waarop ik op onderzoek uitging en de schokkende waarheid ontdekte.
Jij zou de waarheid hierover ook moeten willen weten.
Wat klopt er over stevia?
Stevia-planten groeien al eeuwen in het warme, tropische klimaat van van Zuid-Amerika. Er zijn meer dan 200 verschillende soorten van stevia planten, maar de soort “Stevia Rebaudiana” bevat Rebaudioside A. Dat is het zoetste component van de steviabladeren die minimale nasmaak uitlaat na verwerking.
Natalie Digate Muth, M.D., M.P.H., R.D, schrijft voor “American Council on Exercising” het volgende: “Rebaudioside reageert chemisch op een soortgelijke manier als suiker als het gaat om intensheid, duur en zoetheid.”
Anders gezegd heeft stevia 0 caloriën en 0 effect op bloedsuiker omdat het onze bloedstroom nooit binnenkomt wanneer we het consumeren.
De Japanners waren de eerste die de vruchten plukten van dit voordeel en begonnen met het produceren van commerciële producten met stevia. Dit midden in de periode rond de vroege jaren 70 waar onderzoek werd gedaan naar een link tussen kunstmatige zoetstoffen en kanker. Japan consumeert tot op vandaag de dag nog steeds meer stevia dan welk ander land dan ook, dit desondanks de introductie van stevia in de V.S, omtrent de jaren 80 van de vorige eeuw. Dit kwam tot mij als een verassing, gezien de gemiddelde amerikaan ongeveer 65 kilo suiker per jaar binnenkrijgt. Ze behoren dus tot dé groep die de grootste voordelen kan halen uit het kiezen van stevia over andere producten.
Stevia is nog niet zo populair als fructose, aangezien de Amerikaanse FDA (autoriteiten omtrent voedsel en waren) nog niet geheel aan boord is met stevia.
Dat vanwege een anonieme tip dat het onveilig was voor consumptie. Vandaar het label “onveilige toevoeging aan waren” in 1991. Vergelijkbaar werd het door de EU verboden tot 2011, het jaar waarin onderzoek de werkelijke effecten ervan uit zou wijzen.
Het werd in de VS als eerst ingevoerd als toegestaan voedingssupplement, maar nog niet voor productie in voedingswaren. Zelfs in 2006, toen de wereld gezondheids organisatie (WHO) haar resultaten omtrent onderzoek naar stevia publiceerde waaruit bleek dat er geen risico’s aan vastzaten, werd het nog niet algemeen toegestaan.
Twee jaar na publicatie van de studies gaf de FDA het label “veilig” aan Truvia en PureVia. Dat betekent dat verwerkte, ongezondere, commerciële stevia nog voor de eigenlijke plant toegestaan was en erkend werd als veilig.
Zelfs in 2012 klampt de FDA zich nog vast aan het idee dat het hele blad, of ruwe steviaplanten niet voldoende onderzocht zijn om het gebruik als verwerkingsproduct te kunnen verantwoorden. Dit vanwege “verslagen die zorgwekkend zijn”.
Wacht…
De FDA betoogde dat juist het pure, kunstmatig geconcentreerde gezond was, maar de plant waaruit de te concentreren stof gehaald word, zou ongezond zijn. Dit terwijl het de puurste vorm van natuurlijke zoetstof is voor gebruik.
Ik moest en zal alles te weten komen over dit magische proces dat planten maakt tot “veiligere” producten.
Wat zit er in commerciële stevia?
Volgens het patent op Truvia zijn er meer dan 40 stappen nodig om dit chemisch goedje te produceren. Producenten gebruiken ethanol, methanol, aceton en isopropanol om van dit zoete blad miniscule witte kristallen te maken.
Andere bedrijven mengen erythritol in hun steviamix. Dat is een natuurlijke suiker gevonden in verscheidene vruchten. Helaas is de erythritol die men gebruikt in stevia geproduceerd op chemische wijze, met genetisch bewerkte granen ontbloot aan lange gist-processen. Denk dus maar niet Coca-Cola Life een gezonde toevoeging is aan je dieet (afgezien van de 6 eetlepels suiker die er sowieso al in zit).
Janine Grant van LiveStrong schrijft dat het “nadeel” van het slecht absorberen van erythritol in je bloed neveneffecten als gevolg kunnen hebben, waaronder diaree. Als je ingrediëntenlabels bekijkt; kijk uit voor dextrose, een ander ingrediënt bereid door middel van genetische modificatie en slechte rijp-processen. Tevens moet je uitkijken voor agave-inuline, wat bewerkte vezel is van de agave-plant.
Hoe de juiste stevia te kiezen
Als je commerciële stevia toch wilt kopen, zorg er dan voor dat je de goede koopt, waarbij blad-stevia bovenaan de ingrediëntenlijst staat, in plaats van stevia-extract. Koop alleen producten die puur zijn, en niet bereid met kunstmatig gemaakte “natuurlijke smaken”.
Het beste is natuurlijk om je eigen stevia-planten te laten groeien, zo weet je zeker dat je het goede in huis haalt!
Enkele blaadjes in je thee doet wonderen!
Hier volgend een paar stappen waardoor je jouw eigen stevia-extract kan maken. Stevia in vloeibare vorm breekt sneller af in de gerechten waar je het in verwerkt.
Wat je nodig hebt is 1 kop gewassen stevia-bladeren en wat organische wodka. Je kunt natuurlijk ook gedroogde stevia-bladeren bestellen op internet.
- Droog de bladeren, ideaal door ze 12 uur in de zon te leggen.
- Stop de bladeren in een glazen kan/houder en doe er wodka bij, minimaal genoeg om de bladeren geheel te “verdrinken”
- Laat de bladeren 24 uur in de wodka zitten.
- Zeef de bladeren uit de wodka.
- Om de alcohol te verwijderen verwarm je de wodka (met het extract erin) 20 minuten op LAAG vuur! (laat het niet koken)
- Bewaar het extract in een glazen fles en houd deze 90 dagen gekoeld.
Stevia tegen diabetes
Diabeten bevinden zich op een spectrum van glucose intolerantie, wat betekend dat ze suikers of koolhydraten niet goed verwerken, en problemen hebben bij het regelen van bloedsuiker. Als een diabeet te veel suiker eet schiet hun bloedsuiker omhoog, wat onder andere hoofdpijn en een vermindering van zicht tot gevolg heeft, om maar een paar effecten te noemen.
Volgens Kristen Mortensen bij LiveStrong bevat stevia chromium en magnesium, wat nuttig kan zijn voor diabeten. Chromium bevordert het normale glucose-metabolisme, en magnesium helpt je lichaam meer insuline aan te maken.
Helaas zijn deze mineralen alleen te vinden in de stevia-bladeren, en niet in de extracten.
Stevia voor gewichtscontrole
Het belangrijkste dat stevia voor je gewicht kan doen is dat het suikers vervangt. Je vermindert simpelweg je inname van calorieën door suiker te vervangen met stevia. Ook heeft stevia praktisch geen koolhydraten, die suiker wel heeft. Daarnaast heeft stevia ook geen impact op je bloedsuikerspiegel.
Veroorzaakt Stevia kanker?
De FDA blijft beweren: stevia is slecht. Er zijn namelijk onderzoeken die vooral de mogelijkheden van nadelige effecten aanhalen.
De reden van deze onderzoeken is dat stevia binnen een groep werd bekeken, waarbij de details van verscheidene planten een negatieve invloed hadden op de validiteit van deze onderzoeken.
Lisa Burnett schrijft voor Harvard’s Food and Drug Law seminar het volgende: “Saccharin kan gemaakt worden van een vorm van verkoling. Aspartaan bevat een element dat in formaldehyde verandert na inname, wat slecht is voor het lichaam.”
Critici betogen dat verschillende soorten stevia een slecht effect hebben, en een risico op kanker met zich meebrengen. Echter wanneer je zeker weet dat je de goede soort hebt (die eerder in dit artikel benoemd is) dat daar weinig risico’s bij komen kijken.
Een studie in Chemie en Biodiversiteit wees uit dat stevia leidde tot sterfte van leukemie-cellen. Dit betekend dat de goede stevia-planten eerder een middel tegen kanker zijn dan een oorzaak van kanker.
Interacties Tussen stevia en medicijnen
Zoals bij alle producten is het verstandig om te onderzoeken of je het wel kunt consumeren naast je medicatie. In het geval van stevia moet je uitkijken met medicijnen die bloedsuiker verlagen. Met de combinatie is het verstandig een expert mee te laten denken over hoeveelheden.
Stevia heeft ook een versterkende link met medicatie tegen schimmel, ontstekingen, bacteriën, kanker, virussen, middelen die de uitstoot van urine verhogen en vruchtbaarheidsverhogers.
Hoewel suiker vervangen door stevia meestal een goed idee is, blijft het raadzaam een dokter te consulteren over een algehele switch.
De Waarheid over stevia
De consensus is tegenwoordig dat stevia niet slecht voor je is. Het is gewoon zo dat we moeten uitkijken waarmee we het combineren, wat geld voor alles in het leven. Wat ook belangrijk blijkt is dat het consumeren van het pure natuurproduct stevia beter is dan het nuttigen van aftreksels.
Onbewerkte, pure voedingsbronnen zullen altijd gezonder zijn dan bewerkte ingrediënten. Punt.
Het lijkt er altijd op dat we in de problemen komen wanneer we geld geven aan bedrijven die gezonde planten veranderen in chemische karikaturen van de goedheid van moeder natuur die ze waren.
Persoonlijk ben ik niet zo’n zoetekauw, maar als ik voor iets zoets ging, was het pure stevia! Hoewel het goedje nog steeds onderzocht wordt, doen we er goed aan de steviaplanten die we tegen komen te groeten met een dikke (of een dubbele) duim.
In het kort…
Hoera! Gezonde zoetstof!
