Het verhaal van de moord op Abraham Lincoln op 14 april 1865 is alom bekend. Kort samengevat: John Wilkes Booth, gevierd toneelacteur en vurig aanhanger van de Confederatie, schoot op het balkon van Ford’s Theatre in Washington DC de president in het hoofd. Hij sprong vervolgens het toneel op, riep volgens de overlevering ‘Sic semper tyrannis!’*, vluchtte met een gebroken been naar Virginia en werd na een klopjacht van twaalf dagen gevonden en doodgeschoten. Maar in de nasleep van de moord vonden gebeurtenissen plaats die veel minder aandacht hebben gekregen, maar zeker interessant en soms ronduit wonderlijk te noemen zijn.
Achtervolging tot in de dood
De jacht op John Wilkes Booth en de andere samenzweerders is nog altijd de grootste in de Verenigde Staten tot nu toe: maar liefst 10.000 man zetten de achtervolging in. Zo ook 20 brandweermannen van de Alexandria Fire Department uit Virginia. Ze werden tijdelijk ingelijfd bij het Quartermaster Corps, een onderdeel van het leger dat normaal voor de bevoorrading zorgt. Aan boord van het kanaalschip de Black Diamond kregen de brandweermannen de taak de Potomac af te speuren voor het geval Booth over het water zou proberen te ontsnappen. Een kansloze missie, want Booth en zijn handlanger David Herold waren de rivier op dat moment al overgestoken.
In de nacht van 23 op 24 april, terwijl het schip voor anker lag, werd het vol in de flank geraakt door een andere boot, de USS Massachusetts, met 400 oorlogsveteranen aan boord. Onder de 87 doden waren vier brandweermannen van de Black Diamond. Peter Carroll, Samuel Gosnell, George Huntington en Christoper Farley waren de enige slachtoffers in de jacht op John Wilkes Booth. Ze werden met militaire eer begraven op Alexandria National Cemetery.
De gedenksteen voor de vier brandweermannen
Een vreemde snuiter: de soldaat die John Wilkes Booth doodschoot
lincolnDe opdracht van hogerhand was duidelijk: Booth moest levend worden gepakt. Boston Corbett, een soldaat van de eenheid die de schuur omsingelde waarin Booth zich schuilhield, besloot anders. Toen Booth zich schietend een weg uit de schuur leek te willen banen, haalde Corbett de trekker over. Een paar uur later was Booth dood. Het argument van Corbett? “God Almighty directed me to.”
Kamer in Petersen House, waar Lincoln stierf
Het levensverhaal van Corbett is bepaald ongewoon. Na het overlijden van zijn vrouw en dochter raakte hij aan de drank. Hij beterde zijn leven en werd straatpredikant. Zijn religieuze toewijding was op het waanzinnige af; zijn interpretatie van een bepaald Bijbelvers deed hem besluiten zichzelf te castreren. Nadat de Burgeroorlog uitbrak, sloot Corbett zich aan bij het leger van de Unie. Hoewel het doden van Booth hem aanvankelijk enige faam opleverde, ging het snel bergafwaarts met Corbett. Achtervolgd door het waanidee dat Booth nog leefde en bang voor wraak, vertrok hij naar Kansas waar hij uiteindelijk werd opgesloten in een inrichting. Corbett wist te ontsnappen, waarna er niets meer van hem werd vernomen. De ‘Boston Corbett Dugout’, het restant van zijn bouwvallige huisje in de buurt van Conordia, Kansas, is nog altijd te bezoeken.
De kamer waar Lincoln stierf in Petersen House
Het meest opmerkelijke verhaal is dat van John Surrat, de enige medeplichtige van de moord op Lincoln die nooit is veroordeeld. Nadat het oorspronkelijke plan van Booth en de zijnen om president Lincoln te ontvoeren was mislukt, was moord de volgende stap. Het duurde niet lang voordat acht medeplichtigen, waaronder de moeder van John Surratt, werden gearresteerd en na een snel proces werden opgehangen. Maar John zelf was nergens te bekennen. Ondanks het uitloven van een fikse beloning, was het Surratt gelukt om naar Canada te vluchten, waar een priester hem hielp zich aan te sluiten bij de Pauselijke Zoeaven in Rome, vrijwilligers die de pauselijke staat verdedigden tegen de Italiaanse nationalisten.
Het moordwapen
Surratt ging vermomd aan boord van een boot naar Liverpool en reisde verder naar Londen en Parijs. De autoriteiten zaten hem op de hielen, maar Surratt arriveerde veilig in Rome. Daar had hij de pech dat een bekende die ook tot de Zoeaven was toegetreden, hem herkende en aangaf. Maar Surratt gaf niet zo snel op. Nadat hij was opgepakt, ontsnapte hij uit de gevangenis door uit een raam te springen waarbij zijn val werd gebroken door een hoop uitwerpselen. Hij vluchtte naar Napels en nam de boot naar Egypte. Bij Malta werd hij opnieuw aangehouden nadat de boot daar onverwacht voor anker moest gaan. Tijdens zijn proces in Amerika werd hij vrijgesproken wegens een vormfout.
Het balkon waar de moord plaatsvond
Ook bijzonder: De vader van Booth, Junius Brutus, was vernoemd naar de moordenaar van Caesar. In 1835 dreigde hij in een brief president Andrew Jackson te vermoorden.
Bezoek het theater waar Lincoln overleed
Ford’s Theatre in Washington DC is een bezoekje waard. Naast een tentoonstelling over het presidentschap van Lincoln, wordt in de theaterzaal het verhaal van de aanslag verteld. Een ticket geeft ook toegang tot Petersen House, het gebouw tegenover het theater waar Lincoln overleed.
lincolnMieke Bleeker (1975) werkt als eventcoördinator bij het John Adams Institute in Amsterdam. Haar interesse voor de Verenigde Staten begon met een paragraaf in een lesboek over de Kennedy’s en Martin Luther King. Haar fascinatie voor Amerika, met name voor de geschiedenis en politiek, breidde zich vandaar steeds verder uit. Sinds 2012 bezoekt ze de VS elk jaar, waarbij belangrijke historische plekken het voornaamste reisdoel zijn. Washington DC is een favoriet en ondertussen bezocht ze 12 staten. Het meest bijzondere? Het bijwonen van de 50e herdenkingsdag van de moord op John F. Kennedy in Dallas in 2013.
