Hoe beveilig je een middelbare school waar drie prinsessen op zitten?
Nu Ariane (12) haar grote zussen Amalia (15) en Alexia (14) als derde prinses achternagaat naar het Christelijk Gymnasium Sorghvliet in Den Haag, is de beveiligingsinzet op de school vergroot. De drie tieners worden nauwlettend in de gaten gehouden, maar hoe? “Iedereen weet wie deze meiden zijn, dus de beveiliging kan nooit volledig anoniem.”
De middelbareschooltijd van Amalia, Alexia en Ariane, de drie dochters van koning Willem-Alexander en koningin Máxima. is wezenlijk anders dan die van hun klasgenoten.
Als ze naar school fietsen, rijdt er altijd iemand achter hen aan. In een kantoortje op school zitten beveiligers die via camera’s zien wat ze uitvoeren.
Wie deel uitmaakt van de koninklijke familie, weet niet beter. Op dagen als Koningsdag lopen er mannen in pak rond de familie, alles goed in de gaten houdend. Die beveiliging is flink aangescherpt sinds de aanslag in Apeldoorn in 2009, toen Karst T. met een auto op het publiek inreed.
Maar los van zo’n groot landelijk evenement, is de beveiliging juist zo onopvallend mogelijk, vertelt veiligheidsexpert Rico Briedjal, voormalig beveiliger van de Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB). Zo ook op school. “Iedereen weet wie deze meiden zijn, dus de beveiliging kan nooit volledig anoniem. Maar het doel is wel om dit zo onopvallend mogelijk te doen.”
Op de school hangen camera’s, de beelden worden de hele dag bekeken. De beveiligers bevinden zich tijdens de lessen in een kantoortje. Maar als een prinses naar het toilet gaat, wordt zij niet gevolgd. “Dat zou alles juist veel te opzichtig maken”, aldus Briedjal.
Er moet zodoende goed naar de omgeving gekeken worden, zodat niet iedereen zomaar de school binnen kan komen. Ook zijn er soms spontane zaken waarop ingespeeld moet worden. Bij schoolreisjes worden routes, locaties en overnachtingsadressen vooraf gecontroleerd.
De drie elementen van beveiliging volgens Jos de Lange, coördinator Security Research op TU Delft
“In mijn colleges over dit onderwerp haal ik altijd Asterix & Obelix en de Romeinen aan. De Romeinen bouwden altijd forten op dezelfde manier, en zo werkt beveiliging nog steeds. Als er mensen zijn die jij niet in je buurt wil hebben, dan moet je afstand creëren. Zorg dus als eerst dat er een duidelijke scheiding is tussen de publieke ruimte en je eigen terrein, bijvoorbeeld een hek of grasveld. Zo kun je vreemden al van ver aan zien komen.”
“Wanneer je ongewenste bezoekers tijdig signaleert, heb je tijd genoeg om te reageren. Signaleren kan met camera’s of door personen.”
“Het daadwerkelijk aanspreken van de persoon die mogelijk onwenselijk is: dan kan je vragen of iemand weg wil gaan.”
Iedere prinses een eigen team
Met drie prinsessen op één school, is die beveiligingsklus aan de ene kant heel overzichtelijk. Iedereen bevindt zich immers in hetzelfde pand. “Maar elke prinses heeft een eigen beveiligingsteam, dus lopen er nu drie rond in de school”, aldus Briedjal.
De beveiligers passen soms ook hun kleding aan, om niet op te vallen, weet Justine Marcella, hoofdredacteur van het tijdschrift Vorsten. “De beveiligers op de school hebben ook geen pak aan, maar zijn meer gekleed zoals de docenten. Bij mooi weer hebben zij ook gewoon een polo en een korte broek aan.”
Nu de drie prinsessen in de puberteit zitten, kan de beveiligingsklus ook uitdagender worden. Hun vader zette zich in zijn jonge jaren weleens af tegen die beveiliging, vertelt Marcella. “Willem-Alexander probeerde dan aan de beveiliging te ontkomen door uit het raam te klimmen.”
Volgens Marcella beseft de koning maar al te goed hoe het voelt om altijd in de gaten te worden gehouden. “Daarom heeft hij met de beveiliging afgesproken dat zij niet klikken als er iets is gebeurd waar de ouders mogelijk niet blij mee zijn.”
“Als beveiliger moet je bij grappen niet uit je rol vallen.”
Rico Briedjal, veiligheidsexpert
De koning wil zijn dochters een zo normaal mogelijke jeugd geven. “Daar hoort ook fouten maken bij, en dingen uitproberen”, aldus de hoofdredacteur.
Dat kan tegelijkertijd een valkuil zijn voor de beveiligers. Want wie pubert, is impulsief en ook beïnvloedbaar. Daar zitten dus ook risico’s aan vast. Briedjal: “Er kan sprake zijn van manipulatie, of er worden bijvoorbeeld grappen gemaakt met beveiligers waardoor zij uit hun rol vallen. Daar moet je dus wel alert op blijven.”
Sommige beveiligers maken daarnaast al vele jaren deel uit van het team rond de koninklijke familie. “Er ontstaat daardoor echt een goede relatie”, zegt Marcella. “De beveiligers gaan ook mee op vakantie naar de vakantiewoning in Griekenland. Ze hebben ook een cursus gevolgd om die taal te leren. Andere beveiligers kunnen goed skiën en gaan dan mee op die tripjes.”
De drie prinsessen samen met hun ouders tijdens de afgelopen Koningsdag in
Afzetten tegen beveiligers
Ook Briedjal, die weleens meeging op zo’n vakantie, beaamt dat het dan lastig kan zijn om professioneel te blijven. “Maar als je op een terras een biertje wordt aangeboden, moet je toch echt nee zeggen.”
Hij benadrukt dat er wel degelijk afstand is tussen de beveiliging en de familie. “Je wordt geen vrienden met elkaar, want dat vergroot het risico dat je een beslissing maakt op basis van emotie in plaats van regels en procedures.”
Groot voordeel voor de beveiligers van de prinsessen is dat ze nooit paparazzi hoeven weg te sturen rond hun Haagse school. Waar leden van het koningshuis in het Verenigd Koninkrijk vrijwel overal door de roddelpers worden gevolgd, zorgt de Mediacode ervoor dat dit in Nederland zelden gebeurt.
“Als iemand toch een foto maakt van bijvoorbeeld Ariane, dan zou geen enkel medium dit plaatsen, aangezien ze nog minderjarig is”, weet Marcella.
De beveiliging is zodoende met name gericht op mensen die op een ander vlak iets kwaads in de zin hebben met de prinsessen. Hoe een persoonsbeveiliger exact dient te handelen in een verdachte situatie is vanzelfsprekend geheim. Briedjal: “Maar hij kan ingrijpen zoals de politie zou doen. Zij hebben dezelfde bevoegdheden.”
Pistool vergeten op het toilet
Berichten over de keren dat er iets misging met de beveiliging van de prinsessen zijn schaars. Toch kwam in 2015 naar buiten dat een beveiliger van prinses Amalia een geladen pistool in het toilet van haar school had laten liggen. Het liep goed af.
