Rijksambtenaren krijgen in november met terugwerkende kracht hun loonsverhoging vanaf 1 juli dit jaar tot 1 januari 2021 uitbetaald. Het gaat om 0,7 procent voor 120.000 mensen, die daarnaast nog een thuiswerkvergoeding van 363 euro netto ontvangen. Is dit een verstandige zet in een tijd dat velen hun inkomen verliezen en de zorg geen loonsverhoging krijgt?
Zorgmedewerkers kregen in verband met hun harde werken in coronatijd eenmalig 1.000 euro, maar geen structurele loonsverhoging. Want, zei premier Mark Rutte in augustus over extra geld voor zorgmedewerkers: “Het gaat gewoon niet. Niet omdat ik dat niet wil – ik zou het dolgraag willen – maar we kunnen niet ‘en-en’ doen. Namelijk overal de salarissen laten stijgen en vervolgens ook nog met elkaar deze economische crisis op een fatsoenlijke manier bestrijden.”
Een van de onderhandelaars voor cao Rijk namens vakbond CNV Overheid. Snapt hij dat het irritatie kan opwekken dat ambtenaren, midden in een crisis waarbij de financiële toekomst van vele Nederlanders onzeker is, ‘gewoon’ loonsverhoging krijgen? Niet helemaal.
“Ook de beleidsmakers werkten zich drie slagen in de rondte om ons land draaiende te houden.”
“Rijksambtenaren zijn sinds dit jaar gewone werknemers geworden. Dan hoort daarbij dat er onderhandeld wordt over loonsverhoging. Uiteindelijk is men 0,7 procent overeengekomen. Als je dat vergelijkt met eerdere loonsverhogingen in andere sectoren, is dit peanuts”. “We wilden eigenlijk 3 of 4 procent loonsverhoging voor een jaar, maar men ging akkoord met 0,7 procent voor een half jaar.”
De onderhandelaar wil het beeld dat veel mensen van ambtenaren hebben, van luie figuren in hoge Haagse torens die beleid maken, ook graag bijstellen. “Drie kwart van hen is uitvoerend. En ook de beleidsmakers werkten zich drie slagen in de rondte om ons land draaiende te houden toen de pandemie uitbrak.”
‘Rijksambtenaren werken ook heel hard’
Maar hard werken doen er wel meer, zeker in deze periode. Bijvoorbeeld de mensen in de zorg. Dat zij geen loonsverhoging kregen, staat volgens Schnoor echter helemaal los van de extra’s die rijksambtenaren mogen ontvangen. “Waarschijnlijk spreekt werk in de zorg meer tot de publieke verbeelding, maar rijksambtenaren werken ook heel hard.”
Ook de woordvoerder van staatssecretaris Raymond Knops van Binnenlandse Zaken wil graag benadrukken dat rijksambtenaren verschillende, belangrijke functies hebben. “Ze werken voor RIVM, Rijkswaterstaat, maar ook als gevangenisbewaarders die een omslag moeten maken om coronaproof te werken.”
“Er is over nagedacht en daardoor is er dus gekozen voor een niet langdurige cao en voor een hele beperkte omvang. Daarin heeft de context van de moeilijke economische tijd zeker meegewogen.”
Woordvoerder Binnenlandse Zaken
Was die thuiswerkvergoeding, met extra geld voor koffie en toiletpapier, onmisbaar? “De vergoeding was een grote wens van de bonden, waarvan we hebben gezegd: we doen maximaal 363 euro, voor iemand die fulltime werkt. En daarbij: die vergoeding betalen we door de lagere reiskosten die we nu hebben.”
Dat mensen momenteel kritisch naar de ambtelijke loonsverhoging kijken, daar kan hij weinig over zeggen: “Er is over nagedacht en daardoor is er dus gekozen voor een niet langdurige cao en voor een hele beperkte omvang. Daarin heeft de context van de moeilijke economische tijd zeker meegewogen.”
‘Dit kun je niet maken’
Belachelijk, noemt Anne Visser (echte naam bekend bij redactie, red.) de loonsverhoging. De gemeentelijk ambtenaar wil anoniem blijven, maar is kritisch. “Loonsverhoging voor ambtenaren in een tijd van economische crisis? Dat kun je niet maken.”
“Met mij zijn er veel collega’s die er ook zo over denken, maar niemand die dat uit naar buiten toe. We beseffen goed dat we momenteel onze handjes al mogen dichtknijpen dat we überhaupt een baan hebben. Ik vraag me af of degenen die deze loonsverhoging gewoon lieten doorgaan beseffen in wat voor economische crisis veel mensen zitten en hoe dit op hen overkomt.”
“We hebben natuurlijk wel oog voor hoe de samenleving ervoor staat.”
In het najaar wordt er opnieuw onderhandeld, nu voor 2021. Of CNV dan wél 3 tot 4 procent loonsverhoging voor een jaar zal eisen voor de ambtenaren, kan men nog niet zeggen. “We hebben natuurlijk wel oog voor hoe de samenleving ervoor staat. Maar de publieke opinie zorgt er niet voor dat wij de belangen van werknemers minder gaan behartigen, want daar ligt uiteindelijk onze taak.”
