TNO Insights Met hoge snelheid richting betrouwbaar en robuust 5G netwerk
BLIK OP DE TOEKOMST
MET HOGE SNELHEID RICHTING BETROUWBAAR EN ROBUUST 5G-NETWERK
16 januari 2018 • 3 min leestijd
Het 5G-netwerk dat over enkele jaren in Nederland wordt uitgerold, gaat ons meer en sneller mobiel internet leveren. Maar dat niet alleen. Het is ook onmisbaar voor innovaties zoals zelfrijdende auto’s en allerlei virtual reality-toepassingen. Het netwerk moet dan wel betrouwbaar en robuust zijn. TNO’er Hans van den Berg draagt daaraan bij met zijn onderzoek. Dat leverde hem een prestigieuze prijs op.
Van den Berg kreeg de Arne Jensen Lifetime Achievement Award van het International Teletraffic Congress (ITC) voor zijn ‘excellente onderzoeksbijdragen’ op het gebied van betrouwbaarheid en performance optimalisatie van communicatienetwerken: “Daar werk ik al sinds het begin van de jaren negentig aan. De netwerktechnologie ontwikkelt zich razendsnel. Dat vereist ook steeds weer nieuwe oplossingen vanuit mijn vakgebied.”
BETROUWBAAR NETWERK
Een zelfrijdende auto is een goed voorbeeld: “Daarvoor heb je om te beginnen razendsnelle draadloze netwerken nodig, die grote hoeveelheden data aankunnen en door en door betrouwbaar zijn. Maar die auto zal niet de enige op de weg zijn en moet dus rekening houden met andere zelfrijdende auto’s en obstakels. Dat kan gedaan worden door de gegevens van de verschillende weggebruikers en omgevingsinformatie in lokale clouds op te slaan en te analyseren. Ook dat vraagt om snelheid en betrouwbaarheid en om technologieën die bij het uitvallen van een deel van het netwerk, meteen kunnen inspringen.”
“In noodgevallen kunnen 5G-netwerken zelf maatregelen nemen”
5G
5G-netwerken zijn daarvoor bijzonder geschikt, omdat ze heel flexibel zijn en een zekere mate van intelligentie krijgen. In noodgevallen kunnen ze zelf maatregelen nemen: “Daarvoor moeten ze programmeerbaar zijn en die kant gaat het steeds meer op.” Die intelligentie is bovendien inzetbaar bij het regelen van de communicatie op het net: “De intensiteit van het dataverkeer zal enorm variëren. Met behulp van big data en statistische technieken en door het benutten van de flexibiliteit van het netwerk, kan worden voorkomen dat het overbelast raakt. Zelfrijdende auto’s bij grote drukte veilig laten rijden, dat is de kunst.”
SAMENWERKEN MET NETWERKOPERATORS
Van den Berg mag dan een prijswinnaar zijn, hij werkt niet alleen. Hij is deeltijdhoogleraar aan de Universiteit Twente en namens TNO betrokken bij allerlei projecten op nationale en Europese schaal. Daarin werkt hij samen met overheden, universiteiten en bedrijven zoals de netwerkoperators KPN en Orange en netwerkleverancier Nokia. TNO heeft de leiding van diverse van die projecten. Van den Berg was de afgelopen jaren ook vice-voorzitter van het Europese samenwerkingsplatform ‘Autonomous Control for a Reliable Internet of Services’.
“5G biedt enorme kansen en voordelen, maar het maakt ons nog afhankelijker van technologie”
INTERNET OF SKILLS
Daarmee is de term Internet of Services gevallen. “Dat zou je met wat goede wil, de opvolger kunnen noemen van het Internet of Things, dat nu al allerlei apparaten en sensoren aan elkaar koppelt”, zegt Van den Berg. “We spreken trouwens ook al over het Internet of Skills, dat weer een stap verdergaat. Wat dat gaat inhouden? Precisiewerk dat veel kennis en ervaring vereist, kan straks op afstand worden uitgevoerd via robots. We kunnen zelfs vaardigheden in digitale vorm gaan transporteren. Dat wil zeggen, dat ze op de ene plek geprogrammeerd en geüpload worden en vanaf elke andere plek worden gedownload en toegepast. In principe kan dat al, maar de schaal waarop we het doen, verandert drastisch.”
INNOVATIES IN VIRTUAL REALITY
5G levert de snelle mobiele datacommunicatie en de grote volumes die nodig zijn voor die nieuwe ontwikkelingen. Dat heeft op termijn grote gevolgen voor onze maatschappij: “De zelfrijdende auto noemde ik al en in de Smart Industry kun je robots straks op afstand voor heel specifieke taken aan het werk zetten en effectief laten samenwerken. Denk verder aan artsen die opereren op afstand. Niet helemaal nieuw, maar de mogelijkheden nemen razendsnel toe en daarmee de toepassingen.”
“In de zelfrijdende auto komen virtual reality-toepassingen beschikbaar, waardoor je de reistijd kunt gebruiken om in één virtuele ruimte met je collega’s te vergaderen”
Van den Berg verwacht daarnaast innovaties in de virtual reality: “Virtual reality-toepassingen komen overal beschikbaar. Ook in de zelfrijdende auto, waardoor je bijvoorbeeld de reistijd kunt gebruiken om in één virtuele ruimte met je collega’s te vergaderen. Voor personal training zijn er ook mogelijkheden. Virtual reality laat je dan gericht oefenen in de situaties waarin je dat nodig hebt. Waar je dat maar wilt.”
BETROUWBAARHEID VAN GROOT BELANG
De betrouwbaarheid van onze ICT-infrastructuur is daarbij van vitaal belang, concludeert Van den Berg: “5G biedt enorme kansen en voordelen, maar het maakt ons nog afhankelijker van technologie. We worden kwetsbaarder, want allerlei essentiële diensten staan of vallen ermee. We moeten onze mobiele netwerken dus in de lucht houden en dat kan door ze intelligenter en daarmee robuuster en veerkrachtiger te maken. werk
Het 5G-netwerk dat over enkele jaren in Nederland wordt uitgerold, gaat ons meer en sneller mobiel internet leveren. Maar dat niet alleen. Het is ook onmisbaar voor innovaties zoals zelfrijdende auto’s en allerlei virtual reality-toepassingen. Het netwerk moet dan wel betrouwbaar en robuust zijn. TNO’er Hans van den Berg draagt daaraan bij met zijn onderzoek. Dat leverde hem een prestigieuze prijs op.
Van den Berg kreeg de Arne Jensen Lifetime Achievement Award van het International Teletraffic Congress (ITC) voor zijn ‘excellente onderzoeksbijdragen’ op het gebied van betrouwbaarheid en performance optimalisatie van communicatienetwerken: “Daar werk ik al sinds het begin van de jaren negentig aan. De netwerktechnologie ontwikkelt zich razendsnel. Dat vereist ook steeds weer nieuwe oplossingen vanuit mijn vakgebied.”
BETROUWBAAR NETWERK
Een zelfrijdende auto is een goed voorbeeld: “Daarvoor heb je om te beginnen razendsnelle draadloze netwerken nodig, die grote hoeveelheden data aankunnen en door en door betrouwbaar zijn. Maar die auto zal niet de enige op de weg zijn en moet dus rekening houden met andere zelfrijdende auto’s en obstakels. Dat kan gedaan worden door de gegevens van de verschillende weggebruikers en omgevingsinformatie in lokale clouds op te slaan en te analyseren. Ook dat vraagt om snelheid en betrouwbaarheid en om technologieën die bij het uitvallen van een deel van het netwerk, meteen kunnen inspringen.”
“In noodgevallen kunnen 5G-netwerken zelf maatregelen nemen”
5G
5G-netwerken zijn daarvoor bijzonder geschikt, omdat ze heel flexibel zijn en een zekere mate van intelligentie krijgen. In noodgevallen kunnen ze zelf maatregelen nemen: “Daarvoor moeten ze programmeerbaar zijn en die kant gaat het steeds meer op.” Die intelligentie is bovendien inzetbaar bij het regelen van de communicatie op het net: “De intensiteit van het dataverkeer zal enorm variëren. Met behulp van big data en statistische technieken en door het benutten van de flexibiliteit van het netwerk, kan worden voorkomen dat het overbelast raakt. Zelfrijdende auto’s bij grote drukte veilig laten rijden, dat is de kunst.”
SAMENWERKEN MET NETWERKOPERATORS
Van den Berg mag dan een prijswinnaar zijn, hij werkt niet alleen. Hij is deeltijdhoogleraar aan de Universiteit Twente en namens TNO betrokken bij allerlei projecten op nationale en Europese schaal. Daarin werkt hij samen met overheden, universiteiten en bedrijven zoals de netwerkoperators KPN en Orange en netwerkleverancier Nokia. TNO heeft de leiding van diverse van die projecten. Van den Berg was de afgelopen jaren ook vice-voorzitter van het Europese samenwerkingsplatform ‘Autonomous Control for a Reliable Internet of Services’.
“5G biedt enorme kansen en voordelen, maar het maakt ons nog afhankelijker van technologie”
INTERNET OF SKILLS
Daarmee is de term Internet of Services gevallen. “Dat zou je met wat goede wil, de opvolger kunnen noemen van het Internet of Things, dat nu al allerlei apparaten en sensoren aan elkaar koppelt”, zegt Van den Berg. “We spreken trouwens ook al over het Internet of Skills, dat weer een stap verdergaat. Wat dat gaat inhouden? Precisiewerk dat veel kennis en ervaring vereist, kan straks op afstand worden uitgevoerd via robots. We kunnen zelfs vaardigheden in digitale vorm gaan transporteren. Dat wil zeggen, dat ze op de ene plek geprogrammeerd en geüpload worden en vanaf elke andere plek worden gedownload en toegepast. In principe kan dat al, maar de schaal waarop we het doen, verandert drastisch.”
INNOVATIES IN VIRTUAL REALITY
5G levert de snelle mobiele datacommunicatie en de grote volumes die nodig zijn voor die nieuwe ontwikkelingen. Dat heeft op termijn grote gevolgen voor onze maatschappij: “De zelfrijdende auto noemde ik al en in de Smart Industry kun je robots straks op afstand voor heel specifieke taken aan het werk zetten en effectief laten samenwerken. Denk verder aan artsen die opereren op afstand. Niet helemaal nieuw, maar de mogelijkheden nemen razendsnel toe en daarmee de toepassingen.”
“In de zelfrijdende auto komen virtual reality-toepassingen beschikbaar, waardoor je de reistijd kunt gebruiken om in één virtuele ruimte met je collega’s te vergaderen”
Van den Berg verwacht daarnaast innovaties in de virtual reality: “Virtual reality-toepassingen komen overal beschikbaar. Ook in de zelfrijdende auto, waardoor je bijvoorbeeld de reistijd kunt gebruiken om in één virtuele ruimte met je collega’s te vergaderen. Voor personal training zijn er ook mogelijkheden. Virtual reality laat je dan gericht oefenen in de situaties waarin je dat nodig hebt. Waar je dat maar wilt.”
BETROUWBAARHEID VAN GROOT BELANG
De betrouwbaarheid van onze ICT-infrastructuur is daarbij van vitaal belang, concludeert Van den Berg: “5G biedt enorme kansen en voordelen, maar het maakt ons nog afhankelijker van technologie. We worden kwetsbaarder, want allerlei essentiële diensten staan of vallen ermee. We moeten onze mobiele netwerken dus in de lucht houden en dat kan door ze intelligenter en daarmee robuuster en veerkrachtiger te maken.
