Tweede Kamerleden, Europarlementariërs en ministeries hebben geen elektronische toegang meer tot de onderhandelingsdocumenten die over het handelsverdrag TTIP gaan.
Eurocommissaris Cecilia Malmström heeft besloten voortaan geen TTIP-rapporten meer te versturen naar de lidstaten. Wie de documenten in wil zien, moet helemaal naar Brussel afreizen om ze daar in een beveiligde leeskamers te lezen.
Als reden voor de maatregel wordt een serie gelekte TTIP documenten genoemd die op de website van het Duitse collectief van onderzoeksjournalisten Correct!v staat. Malmström zou deze stap wel moeten zetten omdat er tijdens de laatste ronde van onderhandelingen ‘belangrijke kwetsbaarheden’ zijn geconstateerd. Malmström verwijt de lidstaten te open met de teksten om te springen. Volgens de Europese Commissie staan ‘de documenten opgenomen in databases van nationale parlementen, dat betekent dat honderden mensen ongecontroleerde toegang tot de verslagen hebben.’
In VS wel gebruikelijk, maar politici zijn boos
Duitse politici reageren furieus op het nieuws. Zo zegt het Duitse parlementslid Klaus Ernst:”Deze gang van zaken is absoluut onacceptabel. De Europese Commissie kan hierdoor volledig onafhankelijk opereren, terwijl de Commissie ook namens de lidstaten onderhandelt.”
In de Verenigde Staten is het gebruikelijk dat dit soort documenten achter gesloten deuren liggen, maar de Europese Commissie probeerde eerder dit jaar juist stappen te zetten tot meer openheid. Malmström wilde als nieuwe Eurocommissaris een frisse start maken en beloofde de onderhandelingsteksten die toegankelijk zijn voor lidstaten en het Europees Parlement ook voor burgersopenbaar te maken.
‘Openheid niet in gevaar’
In een reactie op de berichtgeving van Correct!v legt Eurocommissaris Malmström uit dat volgens haar de openheid rond TTIP niet in gevaar is.”Het gaat om één document dat in een afgesloten kamer lag. Dit was een tijdelijke maatregel zodat we de tijd konden nemen hoe we een minimum aan vertrouwelijkheid konden garanderen voor een document waar onze interne discussies en tactische overwegingen in opgenomen zijn.”
Europarlementariër Anne-Mineur (SP) zegt tegen RTL Z dat de bewering van EU-commissaris Malmström aantoonbaar onjuist is. ”Het aantal Europarlementariërs dat stukken mag inzien is heel beperkt. De stukken waarin zij inzage mogen hebben, is bovendien beperkt tot de Europese inbreng in de onderhandelingen. En ze mogen ook geen experts raadplegen om zich te laten adviseren over de inhoud. Zo zitten we mijlenver van een brede, open discussie over dit vrijhandelsverdrag. Als je bedenkt hoe ingrijpend dit verdrag is — we werken toe naar één grote interne markt met de Verenigde Staten — dan is dat volstrekt onacceptabel. Als de TTIP-onderhandelingen transparant zijn, dan is een betonnen muur dat ook.”
Tweede Kamer-lid Jasper van Dijk van de SP gaat minister Ploumen om opheldering vragen. ”Ook zij roept overal dat ze maximale transparantie wil. In de praktijk wordt de doofpot alleen maar groter.” Volgens hem laat de actie van Malmström zien dat de woorden over openheid vooral voor de bühne zijn. ”De Europese Commissie wordt blijkbaar nerveus van de roep om meer openheid over TTIP – zie bijvoorbeeld de actie van Wikileaks om het verdrag boven tafel te krijgen”.
‘Tijdelijke maatregel’
De aparte leeskamer zou maar een tijdelijke maatregel zijn. De Commissie wil eind dit jaar een veilig communicatiesysteem opgezet hebben zodat de documenten weer naar alle belanghebbenden kunnen worden verstuurd.
De 11e ronde van de TTIP onderhandelingen zijn van 19 tot en met 23 oktober en vinden plaats in Miami.
