We tasten nog altijd in het duister als het gaat om de grootte van ISIS. Eind 2014 maakte de CIA bekend dat de troepensterkte van de terreurorganisatie tussen de 20.000 en 31.500 bedraagt. Toch klinkt dit als een onrealistisch aantal. ISIS vecht een oorlog uit op meerdere fronten tegelijk, heeft geen luchtmacht en heeft ondanks de militaire successen al zeer veel manschappen verloren. Voor ieder leger zou dit een nachtmerriescenario zijn. Desalniettemin blijft de groep in zowel Syrië als Irak oprukken. Worden we soms voorgelogen over de sterkte van ISIS?
Lang niet iedereen is het met de schattingen van de CIA eens. Volgens de Russische militaire inlichtingendienst beschikt ISIS over ruim 70.000 man. De Irakese inlichtingendienst denkt dat er ruim 100.000 milities in dienst van ISIS zijn. Volgens de Koerdische autoriteiten heeft de groep zelfs 200.000strijders. Waarom lijkt er een enorm gebrek aan consistentie te bestaan over de troepensterkte?
Het cijfer van de CIA klinkt in ieder geval niet reëel. In Syrië vecht ISIS tegen het leger van Bashar al- Assad, dat ongeveer 180.000 soldaten omvat. Verder beschikt de Syrische regering ook nog eens over meer dan 80.000 milities die zich uitspreken voor de Assad regering. Natuurlijk bestrijdt Assad ook meerdere terreurorganisaties tegelijk, maar dit geldt eveneens voor ISIS. Zo vecht de groep regelmatig met eenheden van het Vrije Syrische Leger en zelfs met andere jihadistische groeperingen zoals al-Nusra.
Het Irakese leger beschikt over ruim 193.000 soldaten. Daarbij komen nog eens de 100.000 sjiitische milities die het land onlangs gemobiliseerd heeft. Bovendien is het Irakese leger door de Amerikanen voorzien van modern materieel.
ISIS bestrijdt de Koerden in zowel Irak als Syrië. De strijdkrachten van de Koerden, de Peshmerga, omvat ruim 190.000 strijders. Ook de Peshmerga wordt door het Westen voorzien van wapentuig. Relatief gezien is ISIS dus zwaar in de minderheid, zelfs wanneer zij beschikking hebben over 200.000 milities.
Zoals eerder vermeld, heeft ISIS geen luchtmacht. Dit is een groot voordeel voor de tegenpartij, wat daarom ook volop wordt benut. De Syrische luchtmacht voert letterlijk dag en nacht aanvallen uit. Ook de relatief zwakke Irakese luchtmacht draagt zijn steentje bij. Bovendien wordt ISIS door de internationale coalitie vanuit de lucht gebombardeerd.
De verliezen van ISIS zijn daarom ook niet mals. Naar schatting heeft de groepering in Syrië tussen de 7000 en 9000 strijders verloren. In Irak zijn er bijna 10.000 ISIS-milities gesneuveld. Antony Blinken, de Amerikaanse viceminister van Buitenlandse zaken, maakte begin juni bekend dat er al ruim 10.000ISIS strijders om het leven gekomen waren door de luchtbombardementen van de coalitie.
Al met al komt het er op neer dat ISIS zeker al 27.000 strijders verloren heeft. Het mag echter niet baten. In mei werd bekend dat ISIS ongeveer de helft van Syrië in handen heeft. In Irak controleert de groep enorme gebieden in het westen van het land. Verder is Bagdad op nog slechts een steenworp verwijderd. Alleen de Koerden lijken zo nu en dan een succes tegen ISIS te boeken.
Met een simpele rekensom valt aan te tonen dat het aantal ISIS-strijders substantieel verminderd zou moeten zijn, mits de schatting van de CIA klopt. Hierbij wordt echter een aspect niet in acht genomen: de rekruteringscapaciteiten van ISIS.
In maart 2015 gaf Assad aan dat ISIS maar liefst 1000 nieuwe rekruten per maand weet aan te trekken. Ook bekritiseerde hij de buurlanden van Syrië. Het zijn vooral Turkije en Jordanië die het vervoer van strijders en materieel naar Syrië financieren en faciliteren. Op deze link kunt u een video bekijken hoe zware wapens vanuit Turkije naar Syrië gesmokkeld worden. Bovendien voert de internationale gemeenschap geen enkele druk uit op Turkije en Jordanië om de transporten van strijders en wapentuig te stoppen.
Ook stelde Assad zich niet positief op ten opzichte van de luchtbombardementen van de coalitie. Zo gaf hij aan dat het aantal luchtbombardementen van de coalitie relatief laag is. Assad verklaarde dat alleen de Syrische luchtmacht al meer aanvallen uitvoert dan alle coalitieleden bij elkaar.
Assad lijkt gelijk te hebben. Afgelopen mei veroverde ISIS de historische stad Palmyra. De stad ligt echter vrij afgelegen. Om Palmyra te bereiken, hebben de strijders van ISIS grote afstanden moeten afleggen door de Syrische woestijn. Dit betekent dat er lange colonnes troepenvervoer zich door de woestijn verplaatst hebben. Deze troepenconcentratie moet wel geïdentificeerd zijn door de moderne middelen waar de militaire intelligentiedienst van de coalitie over beschikt, denk hierbij aan satellietbeelden. Sterker nog, voor de geavanceerde gevechtsvliegtuigen van de coalitie zou het prijsschieten moeten zijn, aangezien ISIS over het algemeen verouderd luchtafweergeschut gebruikt.
De aanval vond daarentegen nooit plaats. Het is zeer vreemd dat er werd afgezien van een uitgelezen kans om ISIS zware verliezen toe te brengen. Dit gebeurde wel tijdens de slag om Kobani. De Koerden konden toen in samenwerking met de coalitie ISIS zware verliezen toebrengen. Alleen al tijdens deze slag verloorde terreurgroep meer dan 2000 strijders, 18 tanks en twee drones (!).
Desalniettemin lijkt Palmyra prijsgegeven aan ISIS. Waarom? Omdat het hoofddoel van de Syrische burgeroorlog nog steeds niet bereikt is: de val van het Assad-regime. Ondanks dat de houding ten opzichte van de Syrische president veranderd is sinds de opkomt van ISIS, wil het westen noch hun ‘partners’ in het Midden-Oosten onder geen enkele voorwaarde samenwerken met de Syrische overheid. Dit is ook de reden waarom de bevoorrading van de rebellen (inclusief ISIS) ongebreideld doorgaat.
Sterker nog, de Amerikaanse inlichtingendienst voorspelde de opkomst van een groep als ISIS al in 2012. Er is vervolgens niet geanticipeerd om de groei van de groep in te dammen. Volgens senator Rand Paulheeft de VS in de beginfase van het conflict wapens verstrekt aan alle rebellengroeperingen, waaronder ISIS.
Het wordt steeds duidelijker dat ISIS wordt beschouwd als een soort noodzakelijk kwaad, omdat zij de capaciteiten hebben om Assad te verslaan. Tegelijkertijd ziet Turkije de terreurgroep als een partner om de Koerden aan te pakken. Er bestaat namelijk een kans dat de Koerdische autoriteit zich af zal scheiden van Irak. De Turkse regering is als de dood dat deze separatistische gevoelens zullen overslaan naar de Koerdische gebieden in Turkije.
De successen van ISIS in Irak zijn eerder een gevolg van gefaald Amerikaans beleid. Na de invasie van Irak in 2003 werden alle oude overheidsfunctionarissen van de Ba’ath-partij evenals hoge militaire officiers van het Irakese leger niet betrokken bij de nieuwe regering. De nieuwe regering zou door de sjiieten gedomineerd worden, waardoor de soennieten zich buitenspel voelden gezet. Ook buurland Iran zou een steeds grotere rol gaan spelen in het land. Hierdoor kon ISIS aanvankelijk op veel steun van de soennitische bevolking rekenen.
Met een paar logische stappen kan de macht van de terreurgroep flink worden ingedamd. Wellicht zijn er dan geen westerse grondtroepen nodig en kunnen de Syriërs, Koerden en Irakezen gezamenlijk ISIS verslaan.
- Verzoening met het Assad-regime. Het aantal luchtaanvallen van de coalitie wordt in zowel Syrië als Irak substantieel verhoogd. De bewapening van de zogenaamde ‘gematigde rebellen’ wordt permanent gestopt.
- In zowel Turkije als Jordanië worden de grensovergangen die aan ISIS- of rebellengrondgebied grenzen afgesloten. Het toezicht op de grens wordt verscherpt. Hiermee verliest de terreurgroep hun externe aanvoermogelijkheden van wapens en manschappen. Westerse jihadisten die toch uitreizen worden uitgeleverd aan de Syrische of Irakese autoriteiten.
- Er komt een verscherpt toezicht op duistere geldtransacties vanuit schurkenstaten zoals Saudi-Arabië en Qatar. Dit zijn staten die de terroristische organisaties vaak heimelijk steunen.