Wie in loondienst werkt en ziek is, krijgt loon doorbetaald. Maar hoe zit het met als je thuis moet blijven vanwege (het vermoeden van) een besmetting met het coronavirus of de angst om naar kantoor te gaan? En wat doe je als je kinderen niet naar de opvang kunnen?
Ziek door het coronavirus?
In de Ziektewet staat het volgende: een werkgever betaalt maximaal twee jaar lang loon door bij ziekte. Na die twee jaar ziekte heeft een werknemer in sommige gevallen recht op een WIA-uitkering. Ben je ziek door het coronavirus, dan gelden dus de gewone regels voor loondoorbetaling bij ziekte.
Als je milde klachten hebt maar niet zeker weet of je het coronavirus hebt, overleg dan met de werkgever of je vanuit huis kunt werken. Besmette personen gaan in isolatie en in ieder geval niet naar hun werk, net als hun huisgenoten.
Thuis maar niet ziek: krijg ik doorbetaald? Mag ik thuiswerken uit voorzorg?
Wie last heeft van lichte verkoudheidsklachten of verhoging tot 38 graden Celsius hoeft de huisarts niet te bellen, zegt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dit geldt ook voor mensen zonder klachten die in contact zijn geweest met een besmette persoon of met iemand die in gebied is geweest waar het coronavirus heerst.
“Als de klachten mild zijn kan dat dus een gewone verkoudheid zijn. Als je je wel echt ziek voelt: thuisblijven, uitzieken en andere mensen op afstand houden.”
We vragen niet iedereen met een lichte verkoudheid om thuis te blijven, zegt het RIVM, maar wel mensen uit Noord-Brabant. “We roepen werkgevers op om Noord-Brabanders thuis te laten werken, ook al ervaren ze geen klachten.” Van de besmette personen van wie onbekend is hoe ze besmet zijn geraakt, hebben de meesten een link met Noord-Brabant.
“Als werknemers toch niet op hun werk willen komen zonder dat de werkgever daarmee instemt, geldt dat als werkweigering.”
AWVN
Komt je lichaamstemperatuur boven de 38 graden uit en worden de verkoudheidsklachten erger, dan moet je de huisarts wel bellen. Die vraagt een test aan bij het RIVM. Ondertussen wordt de mogelijk besmette persoon in quarantaine gehouden – thuis of in het ziekenhuis. Is de test positief, dan gaat diegene in isolatie.
Is thuiswerken onmogelijk vanwege de aard van je beroep, dan moet de werkgever over de periode waarin je thuis zit het loon doorbetalen. Ook aan wie zich niet ziek voelt. De werkgever kan je niet verplichten om vakantiedagen op te nemen, aldus vakbond FNV.
Word je in die periode van quarantaine alsnog ziek, dan gelden de gewone regels voor doorbetaling van loon tijdens ziekte.
Huisgenoten van besmette personen en mensen die in gebieden zijn geweest waar het coronavirus heerst én verkoudheidsklachten of koorts hebben, worden verzocht thuis te blijven. Thuiswerken gaat in overleg en ook in dit geval mag de werkgever je niet verplichten vakantie op te nemen.
Bang voor besmetting en liever thuisblijven?
De werkgever is verantwoordelijk voor het creëren van een zo veilig en gezond mogelijke arbeidssituatie, schrijft de Arbowet voor. Ook moet de werkgever volgens de FNV zorgen voor passende maatregelen, zoals goede voorlichting om de kans op besmetting zo klein mogelijk te maken.
“Als je als werknemer niet in de risicogroep valt en geen verhoogd risico loopt, maar je je ernstige zorgen maakt: ga dan in gesprek met de werkgever. Deze kan zorgen voor een extra schoonmaakronde van deurknoppen, een geen-handen-schuddenbeleid duidelijk aankondigen of tot een ander compromis komen waardoor de werknemer zich veiliger voelt.” aldus een woordvoerder.
“Werknemers kunnen kort verzuimverlof opnemen, bijvoorbeeld als de kinderen met spoed opgehaald moeten worden.”
FNV
Angst geeft de werknemer niet meer rechten, zegt het FNV. Als de werknemers geen gezondheidsklachten heeft en ook niet in een van de risicogebieden is geweest, dan worden afspraken over thuiswerken in overleg gemaakt.
Als werknemers niet op hun werk willen komen zonder dat de werkgever daarmee instemt, dan geldt dat als werkweigering, aldus de Algemene Werkgeversvereniging Nederland (AWVN). De werkgever kan dan de loonbetaling stopzetten.
Wat als crèches en scholen sluiten?
Het is in Nederland nog niet het geval, maar als kinderen niet naar de kinderopvang of school kunnen komen vanwege besmettingsgevaar, dan is dat overmacht, zegt de FNV. Net als op een stakingsdag moeten ouders met hun werkgever overleggen om uit te zoeken of ze thuis kunnen werken.
Werknemers kunnen kort verzuimverlof opnemen, bijvoorbeeld als de kinderen met spoed opgehaald moeten worden. Als de school of crèche sluit, je op korte termijn geen oppas kunt regelen en thuiswerken geen optie is vanwege de aard van je werk, dan kan de werknemer de eerste tijd ook nog gebruikmaken van calamiteitenverlof. Dit verlof kan gebruik wordt voor spoedeisende, onvoorziene en bijzondere persoonlijke omstandigheden. De werkgever betaalt het salaris door tijdens dit verlof, legt een woordvoerder van de FNV uit.
Volg de laatste ontwikkelingen rond het virus in ons liveblog.
Het coronavirus in het kort
- Het virus verspreidt zich vooral via hoest- en niesdruppeltjes die kort in de lucht hangen. Wie geen symptomen vertoont, vormt amper een besmettingsgevaar.
- Een geïnfecteerde persoon besmet gemiddeld twee à drie anderen. Dit aantal kan dalen bij goede voorzorgsmaatregelen.
- Verreweg de meeste patiënten hebben milde (griepachtige) klachten.
- Bijna alle sterfgevallen betreffen oudere of al zieke mensen. Met voorzorgsmaatregelen kun je deze mensen beschermen.
